Zestawione w pierwszej części rozprawy rozpatrują twórczość Słowackiego w trojakim aspekcie poetologicznym: konstrukcji poetyckiego Ja, ironii i frenezji, która ostatecznie wydaje się ośrodkiem wyobraźni Słowackiego. Te przekrojowe spojrzenia przeplatają się z licznymi analizami szczegółowymi, przy czym poemat W Szwajcarii z połowy lat 30. XIX w. i powstały po spotkaniu z Towiańskim Ksiądz Marek wyznaczają najbardziej radykalne stanowiska w twórczości poety i niejako składają się na janusowe oblicze, zwrócone ku Europie i ku Polsce; w środku znajduje się Mazepa, kultowa postać romantyzmu, a także, przede wszystkim na Zachodzie, „kolonialistyczna” projekcja, rzutowana ponad granicami kultur na kresowe stepy, u Słowackiego wielorako przesunięta i odbita w polskiej perspektywie. W drugiej części zamieszczono inny projekt epoki romantycznej i Polski, rysujący się we wspomnieniach – dłuższą rozprawę, która systematycznie bada rozmaite „miejsca pamięci” polskich memuarystów. Jest rzeczą oczywistą, że dostajemy w ten sposób obraz Polski odmienny tego, jaki podsuwają wielcy romantycy.
