"Nie jest to powieść w pełnym znaczeniu tego słowa historyczna, jest to przede wszystkim wnikliwa analiza systemu władzy (…) Historia Ramzesa XIII jest typowym przykładem poczynań młodego człowieka, który wchodzi w życie z wiarą i potrzebą odnowy. Nie zna jeszcze wyższych racji stanu, nie interesują go prawa rządzące skomplikowanym aparatem władzy. Wydaje mu się, że to właśnie on potrafi zmienić dotychczasowy porządek rzeczy."
– Tadeusz Konwicki
Herhor rozkazuje zasypać kanał nawadniający, aby maszerująca armia mogła ominąć walczące święte żuki, a Ramzes nie może ocalić przed karą błagającego o litość fellacha, którego wieloletnia praca właśnie zostaje zrujnowana. To wydarzenie wstrząsa młodym człowiekiem, a manewry wojsk pod Pi-Bailos mające go rzucić na kolana przed kapłanami, okazują się punktem zwrotnym w jego życiu.
Wśród rozgrzanego egipskiego piasku Ramzes dojrzewa do roli władcy.
Młody idealista – następca tronu, czuje ciężar odpowiedzialności. W jego głowie krystalizuje się plan uzdrowienia Egiptu oraz przywrócenia godności poddanym. Jednak czy kapłani oddadzą bez walki władzę nad życiem i śmiercią?
Bolesław Prus ożywia legendy Egiptu. Buduje na nich postać odważnego wodza, niepozbawionego jednak wad i młodzieńczej buty. Kocha on i cierpi, marzy, snuje plany i wciela je w życie, stając się niebezpiecznym rywalem dla kapłanów. Roztacza się przed nami świat polityki, spisków i podstępnej walki o władzę. Ścierają się w nim potęga kapłanów i ambicje władców. Wszystko na tle zorganizowanego, codziennego życia Egipcjan. Ponadczasowa historia sprzed tysięcy lat zajmuje wyobraźnię, przenosi nas w odległe czasy i miejsca, do ostatnich stron zwlekając z odpowiedzią:
Czy Ramzes przejmie władzę i zażegna rozlewający się kryzys państwowości?
"Faraon", przetłumaczony na ponad dwadzieścia języków, do dziś zachwyca głębią psychologiczną i uniwersalnym przesłaniem. Film zrealizowany na jego podstawie, nominowany do Oscara, przeszedł do historii polskiego kina.
