Księgi w swojej formie przypominają przypowieści ewangeliczne, co jest celowym zabiegiem autora. Pod względem gatunku literackiego zalicza się je do literatury apokryficznej. Niemniej w swoim przesłaniu są utworem publicystycznym związanym z sytuacją Polaków u zarania Wielkiej Emigracji. Księgi były skierowane szczególnie do emigrantów po klęsce powstania listopadowego. Mickiewicz wyraża swoją opinię o politycznych sporach emigracji polskiej, które, jego zdaniem, stanowią zagrożenie dla poczucia jedności narodowej. Zwracał się do emigracji o zgodę i gotowość do działania. Księgi stanowią jeden z fundamentów polskiego mesjanizmu, gdyż Polska, jak pisze autor, przetrwała w ideałach wiary chrześcijańskiej i pragnieniu wolności; ma więc jego zdaniem, rolę odkupicielską. Jej rozbiory porównuje do męki Jezusa Chrystusa, a jej wyzwolenie do zmartwychwstania (za Wikipedią).
