Nad Niemnem – społeczno-obyczajowa powieść pozytywistyczna Elizy Orzeszkowej z 1888 roku. Trzytomowy utwór przedstawia panoramę polskiego społeczeństwa drugiej połowy XIX wieku, nawiązując również do czasów powstania styczniowego. Powieść publikowano po raz pierwszy w odcinkach na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” od stycznia do grudnia 1887. W postaci książkowej „Nad Niemnem” ukazało się w edycji warszawskiego Gebethnera i Wolffa w roku następnym. Stanisław Brzozowski nazwał Orzeszkową „młodszą siostrą Mickiewicza”. Popularność powieści przekroczyła oczekiwania autorki, ale spowodowała też zainteresowanie cenzury, o ile pierwsze wydania przeszły bez zastrzeżeń, o tyle planowane czwarte, w 1890 roku, zostało wstrzymane. (Za Wikipedią).
